eerste werkdag
Door: Danny
Blijf op de hoogte en volg Danny
17 Juni 2014 | Brazilië, Rio de Janeiro
Boa Noite,
Na een aantal dagen hebben mogen te acclimatiseren ben ik vandaag begonnen met werken binnen Pro Crianca. Pro crianca is opgezet door Nederlandse missionarissen en wordt financieel geholpen door de kerk. Het ligt in Rio de Janeiro en vangt kinderen tussen de 6 en 12 jaar op van 08.00 tot 17.00. Deze kids hebben niet echt een veilige thuissituatie en lopen vaak in de weg. Daarnaast hebben (een van de) ouders vaak een verslaving en zijn er geldproblemen. Pro Crianca biedt dagbesteding, veiligheid en structuur aan deze kinderen om te voorkomen dat zij bijvoorbeeld lijm gaan snuiven en nog verder de favellas in raken. Het is dus een kwetsbare en vaak beschadigde doelgroep. Op het project zijn veel faciliteiten aanwezig (tv´s, computers, speelgoed etc.) Aangezien deze kids dit thuis niet hebben is Pro Crianca eigenlijk een paradijs voor hen. Het is dus geen school. Kids gaan vaak een dagdeel naar school en zijn vaak een dagdeel bij ons (groepen wisselen elkaar af). Leuk voor mij dus.. elke drie uur een nieuwe groep kids die onderhouden moeten worden! Kids boven de 12 jaar zijn niet aanwezig op het project. Deze zijn een makkelijke prooi voor drugsdealers binnen de favellas en vandaar dat zij niet aanwezig zijn op pro crianca. Het project draait op vrijwillgers. Er zijn een aantal betaalde krachten zoals een psycholoog en een gymdocent, thats it.
Ik wilde goed voor de dag komen en besloot om op tijd naar bed te gaan. Ik heb misschien 2 uur geslapen afgelopen nacht. Misquitos... (of te wel, shit muggen)! Mezelf helemaal ingesmeerd maar dat schoot niet echt op. Ik heb een andere slaapplaats gekregen, deze zullen we vanavond maar eens testen (dat gaat wel lukken, ben namelijk helemaal gebroken na deze dag)!
Vanochtend ben ik opgehaald door padre Germano. Voordat ik door heb hoe ik zelfstandig naar het project moet gaan, zit mijn periode in Brasil er al weer op denk ik .. Het is ongeveer 30 minuten lopen. Er rijden bussen maarja, wil je hier wel in zitten. Ik vind het openbaar vervoer in Nederland al lastig en aangezien mijn Portugees niet zo is.. Ik wilde natuurlijk niet met lege handen aankomen op het project. Mijn lieve oma uit Sprundel heeft mij wat (nieuwe) doosjes met pennen meegegeven. Daarnaast had ik nog wat speelgoed bij. Je had me moeten zien, Sinterklaas uit Tilburg is aangekomen. En dan te bedenken dat de kids al happy waren toen ze mij zagen. Een buitenlander die blank is en die ons allemaal een box en een high five geeft. Daar moet ik het natuurlijk allemaal van hebben, lichaamstaal. Kids vroegen continu allerlei dingen aan me. Het is er enorm luidruchtig en ik moet mijn volle concentratie er bij houden om te verstaan wat ze nou eigenlijk zeggen. Na vijf minuten was ik er al klaar mee en zei ik overal Si op en gaf ik er een high five achteraan. Toch denk ik dat ik van die kids veel kan leren qua Portugees.
Na met iedereen op de foto te zijn geweest en iedereen kusjes en knuffels had gegeven wilde ik wel iets gaan doen. Er zijn vaste roosters mbt activiteiten. Ik hoef de komende periode dus geen beroep te doen op mijn creativiteit (gelukkig maar). Er wordt veel aan sport gedaan. Na het sporten douchen kids op het project. Mininnas en mininnos rennen met hen schone onderbroek over het terrein (vaak zonder schoenen want deze hebben ze niet altijd). Natuurlijk was ik in voor een potje trefbal. Zo fanatiek als ik ben laat ik mezelf niet zomaar afgooien. Kids maakten veel ruzie over bij wie ik in het team moest. Sommige moest ik teleurstellen en deze heb ik dan maar een knuffeltje extra gegeven. Veel kids zijn toe aan liefde en dat is volgens pro crianca dan ook het medicijn tegen veel problemen.
Daarna hebben de kids op het gemakje een film gekeken en zijn we naar de kapel gegaan. Kids bidden trouwens iedere dag op het project (hier is een kapel aanwezig). Zo klein als ze zijn zingen ze uit volle borst kerkliederen. Halleluja kwam er in voor en dit stukje zong ik mee. Veel klappen en elkaar stevig vasthouden. Ondanks het feit dat ik niet gelovig ben vond ik dit erg mooi om te zien. Er hangt continu een liefdevolle sfeer en kids zijn blij met alles. Wij willen een playstation 4 ipv een playstation 3 en zij zouden graag in een bed slapen of een nieuwe haarkam willen.
Zoals ik vertelde wordt er gegeten op het project. Netjes in een rij, minninos en minninas gescheiden en gebed doen voor dat je gaat beginnen met eten. Vervolgens je bord en bestek op de aanrecht zetten. Laat hier wat koud water over heen druppelen en vrijf er een keer met je (vieze) vingers over en je bord en bestek zijn schoon. Zet dit terug in de kast en je hebt er morgen weer plezier van. Eigenlijk is dit helemaaaal niets voor mij, maar ik raak er aan gewend. Na het eten verplicht tanden poetsen. Alle tandenborstels op een rij met je eigen naam er op. Geweldig om die Braziliaanse lachebekjes te zien morsen met tandenpasta en vervolgens gekke bekken te trekken en mij een voor een om een high five vragen.
Ik ben er al snel achtergekomen dat het niveau onderling verschillend is. Echt niet iedereen is even slim en er zitten weldegelijk kids tussen die beperkingen hebben. Zij besteden hier alleen niet zoveel aandacht aan dan wij in Nederland. Ik had al gelijk door wie de gangmakers van de groep waren en welke Braziliaanse bambinoos ik echt lief vond. Er is een meisje (genaamd Victoria). Zij lijkt sprekend op Ronaldinho (het klinkt misschien lullig, maar ze lijkt er echt op). Wat een heldin is dat zeg. Bikkelhard, twee mooie witte voortandjes en een ster in voetballen. Klapte tijdens het sporten door haar enkel, dat was wel iets meer dan een verzwikking. Wij Nederlanders zouden hier mee naar het ziekenhuis gaan en nemen minimaal 5 weken rust (zoals het hoort). De zorgverzekering van deze kids is minimaal en ze strompelt gewoon verder. Ik heb haar voor een korte periode in mijn nek gezet omdat ik het te sneu voor woorden vond. Het was 30 graden en ik hield dit niet lang vol (ondanks het feit dat ze maar 25 kilo woog, danny slapjanus). Iedereen wilde vervolgens in mijn nek en hier had ik helemaal geen trek in. Ik was nog erg moe van de afgelopen nacht en verstond er allemaal vrij weinig van.
Morgen speelt Brasil tegen Mexico, mensen zijn dus vrij (terwijl jullie woensdags gewoon aan het bikkelen zijn op jullie werk). Ik moet mezelf in de ochtend melden en ga rond 12u weer naar huis toe. Morgen is er een verjaardag in ons huis. Denk dat het feest zo voorbij is als Mexico wint...
* Afgelopen week had ik het kerkfeest. Wist niet zo goed wat ik moest verwachten. Ik kwam er al snel achter dat de muziek waardeloos was. De mensen waren zoals gewoonlijk erg vriendelijk. Ik denk dat ik die avond wel 400 kussen heb gegeven aan zowel mannen en vrouwen. Iedereen weet inmiddels dat ik die jongeman ben uit het verre Hollanda. Even op de foto, een kusje geven en weer naar de volgende. Ik voelde me die avond net van Persie. Het was een mooie avond. De sfeer is geweldig, niemand maakt ruzie en iedereen voelt zich fijn. Tussendoor een beetje samba dansen (waar ik een ster in ben) en natuurlijk blijven lachen (en Si zeggen, zeker als je iets niet verstaat). Een aantal Braziliaanse jongeren van mijn leeftijd voelden zich heel wat nadat Brazilie gewonnen had, logisch natuurlijk. Ik blijf natuurlijk altijd zeggen wat ik denk en vertelde dat het Braziliaanse spel om Neymar draaien en dat die andere 10 af en toe ook mee mochten doen. Neymar is als god voor de mensen hier. Ik als Nederland had ook aardig wat credits, zeker na de 5-1 overwinning op EX pahna. Ik vertelde dat wij 3 Neymars hadden (v. persie, robben en sneijder) en dat zij er in de finale tegen Brasil allemaal (minstens) eentje inprikken. Hier waren ze niet zo blij mee en deze jongens heb ik dan ook niet meer gezien. Even een dolletje tussendoor hoort er natuurlijk bij he jongens.
Ik vind het weer genoeg geweest voor vandaag. Fotos van de kids en mijzelf op pro crianca zijn onderweg. Wel heb ik twee fotos van een aantal kids tijdens het bidden en een foto van het gebouw zelf! Spreek jullie snel, Ciao xx
Na een aantal dagen hebben mogen te acclimatiseren ben ik vandaag begonnen met werken binnen Pro Crianca. Pro crianca is opgezet door Nederlandse missionarissen en wordt financieel geholpen door de kerk. Het ligt in Rio de Janeiro en vangt kinderen tussen de 6 en 12 jaar op van 08.00 tot 17.00. Deze kids hebben niet echt een veilige thuissituatie en lopen vaak in de weg. Daarnaast hebben (een van de) ouders vaak een verslaving en zijn er geldproblemen. Pro Crianca biedt dagbesteding, veiligheid en structuur aan deze kinderen om te voorkomen dat zij bijvoorbeeld lijm gaan snuiven en nog verder de favellas in raken. Het is dus een kwetsbare en vaak beschadigde doelgroep. Op het project zijn veel faciliteiten aanwezig (tv´s, computers, speelgoed etc.) Aangezien deze kids dit thuis niet hebben is Pro Crianca eigenlijk een paradijs voor hen. Het is dus geen school. Kids gaan vaak een dagdeel naar school en zijn vaak een dagdeel bij ons (groepen wisselen elkaar af). Leuk voor mij dus.. elke drie uur een nieuwe groep kids die onderhouden moeten worden! Kids boven de 12 jaar zijn niet aanwezig op het project. Deze zijn een makkelijke prooi voor drugsdealers binnen de favellas en vandaar dat zij niet aanwezig zijn op pro crianca. Het project draait op vrijwillgers. Er zijn een aantal betaalde krachten zoals een psycholoog en een gymdocent, thats it.
Ik wilde goed voor de dag komen en besloot om op tijd naar bed te gaan. Ik heb misschien 2 uur geslapen afgelopen nacht. Misquitos... (of te wel, shit muggen)! Mezelf helemaal ingesmeerd maar dat schoot niet echt op. Ik heb een andere slaapplaats gekregen, deze zullen we vanavond maar eens testen (dat gaat wel lukken, ben namelijk helemaal gebroken na deze dag)!
Vanochtend ben ik opgehaald door padre Germano. Voordat ik door heb hoe ik zelfstandig naar het project moet gaan, zit mijn periode in Brasil er al weer op denk ik .. Het is ongeveer 30 minuten lopen. Er rijden bussen maarja, wil je hier wel in zitten. Ik vind het openbaar vervoer in Nederland al lastig en aangezien mijn Portugees niet zo is.. Ik wilde natuurlijk niet met lege handen aankomen op het project. Mijn lieve oma uit Sprundel heeft mij wat (nieuwe) doosjes met pennen meegegeven. Daarnaast had ik nog wat speelgoed bij. Je had me moeten zien, Sinterklaas uit Tilburg is aangekomen. En dan te bedenken dat de kids al happy waren toen ze mij zagen. Een buitenlander die blank is en die ons allemaal een box en een high five geeft. Daar moet ik het natuurlijk allemaal van hebben, lichaamstaal. Kids vroegen continu allerlei dingen aan me. Het is er enorm luidruchtig en ik moet mijn volle concentratie er bij houden om te verstaan wat ze nou eigenlijk zeggen. Na vijf minuten was ik er al klaar mee en zei ik overal Si op en gaf ik er een high five achteraan. Toch denk ik dat ik van die kids veel kan leren qua Portugees.
Na met iedereen op de foto te zijn geweest en iedereen kusjes en knuffels had gegeven wilde ik wel iets gaan doen. Er zijn vaste roosters mbt activiteiten. Ik hoef de komende periode dus geen beroep te doen op mijn creativiteit (gelukkig maar). Er wordt veel aan sport gedaan. Na het sporten douchen kids op het project. Mininnas en mininnos rennen met hen schone onderbroek over het terrein (vaak zonder schoenen want deze hebben ze niet altijd). Natuurlijk was ik in voor een potje trefbal. Zo fanatiek als ik ben laat ik mezelf niet zomaar afgooien. Kids maakten veel ruzie over bij wie ik in het team moest. Sommige moest ik teleurstellen en deze heb ik dan maar een knuffeltje extra gegeven. Veel kids zijn toe aan liefde en dat is volgens pro crianca dan ook het medicijn tegen veel problemen.
Daarna hebben de kids op het gemakje een film gekeken en zijn we naar de kapel gegaan. Kids bidden trouwens iedere dag op het project (hier is een kapel aanwezig). Zo klein als ze zijn zingen ze uit volle borst kerkliederen. Halleluja kwam er in voor en dit stukje zong ik mee. Veel klappen en elkaar stevig vasthouden. Ondanks het feit dat ik niet gelovig ben vond ik dit erg mooi om te zien. Er hangt continu een liefdevolle sfeer en kids zijn blij met alles. Wij willen een playstation 4 ipv een playstation 3 en zij zouden graag in een bed slapen of een nieuwe haarkam willen.
Zoals ik vertelde wordt er gegeten op het project. Netjes in een rij, minninos en minninas gescheiden en gebed doen voor dat je gaat beginnen met eten. Vervolgens je bord en bestek op de aanrecht zetten. Laat hier wat koud water over heen druppelen en vrijf er een keer met je (vieze) vingers over en je bord en bestek zijn schoon. Zet dit terug in de kast en je hebt er morgen weer plezier van. Eigenlijk is dit helemaaaal niets voor mij, maar ik raak er aan gewend. Na het eten verplicht tanden poetsen. Alle tandenborstels op een rij met je eigen naam er op. Geweldig om die Braziliaanse lachebekjes te zien morsen met tandenpasta en vervolgens gekke bekken te trekken en mij een voor een om een high five vragen.
Ik ben er al snel achtergekomen dat het niveau onderling verschillend is. Echt niet iedereen is even slim en er zitten weldegelijk kids tussen die beperkingen hebben. Zij besteden hier alleen niet zoveel aandacht aan dan wij in Nederland. Ik had al gelijk door wie de gangmakers van de groep waren en welke Braziliaanse bambinoos ik echt lief vond. Er is een meisje (genaamd Victoria). Zij lijkt sprekend op Ronaldinho (het klinkt misschien lullig, maar ze lijkt er echt op). Wat een heldin is dat zeg. Bikkelhard, twee mooie witte voortandjes en een ster in voetballen. Klapte tijdens het sporten door haar enkel, dat was wel iets meer dan een verzwikking. Wij Nederlanders zouden hier mee naar het ziekenhuis gaan en nemen minimaal 5 weken rust (zoals het hoort). De zorgverzekering van deze kids is minimaal en ze strompelt gewoon verder. Ik heb haar voor een korte periode in mijn nek gezet omdat ik het te sneu voor woorden vond. Het was 30 graden en ik hield dit niet lang vol (ondanks het feit dat ze maar 25 kilo woog, danny slapjanus). Iedereen wilde vervolgens in mijn nek en hier had ik helemaal geen trek in. Ik was nog erg moe van de afgelopen nacht en verstond er allemaal vrij weinig van.
Morgen speelt Brasil tegen Mexico, mensen zijn dus vrij (terwijl jullie woensdags gewoon aan het bikkelen zijn op jullie werk). Ik moet mezelf in de ochtend melden en ga rond 12u weer naar huis toe. Morgen is er een verjaardag in ons huis. Denk dat het feest zo voorbij is als Mexico wint...
* Afgelopen week had ik het kerkfeest. Wist niet zo goed wat ik moest verwachten. Ik kwam er al snel achter dat de muziek waardeloos was. De mensen waren zoals gewoonlijk erg vriendelijk. Ik denk dat ik die avond wel 400 kussen heb gegeven aan zowel mannen en vrouwen. Iedereen weet inmiddels dat ik die jongeman ben uit het verre Hollanda. Even op de foto, een kusje geven en weer naar de volgende. Ik voelde me die avond net van Persie. Het was een mooie avond. De sfeer is geweldig, niemand maakt ruzie en iedereen voelt zich fijn. Tussendoor een beetje samba dansen (waar ik een ster in ben) en natuurlijk blijven lachen (en Si zeggen, zeker als je iets niet verstaat). Een aantal Braziliaanse jongeren van mijn leeftijd voelden zich heel wat nadat Brazilie gewonnen had, logisch natuurlijk. Ik blijf natuurlijk altijd zeggen wat ik denk en vertelde dat het Braziliaanse spel om Neymar draaien en dat die andere 10 af en toe ook mee mochten doen. Neymar is als god voor de mensen hier. Ik als Nederland had ook aardig wat credits, zeker na de 5-1 overwinning op EX pahna. Ik vertelde dat wij 3 Neymars hadden (v. persie, robben en sneijder) en dat zij er in de finale tegen Brasil allemaal (minstens) eentje inprikken. Hier waren ze niet zo blij mee en deze jongens heb ik dan ook niet meer gezien. Even een dolletje tussendoor hoort er natuurlijk bij he jongens.
Ik vind het weer genoeg geweest voor vandaag. Fotos van de kids en mijzelf op pro crianca zijn onderweg. Wel heb ik twee fotos van een aantal kids tijdens het bidden en een foto van het gebouw zelf! Spreek jullie snel, Ciao xx
-
17 Juni 2014 - 09:23
Pap:
Jeetje Danny wat leuk geschreven en wat een geweldige ervaring voor je zeg. Ik zie je al helemaal staan tussen die kids en je helemaal in je element voelen.
Ik ben zo ontzettend trots en kan de tranen bijna niet bewdwingen als ik dit stukje lees en tja de kippenvel komt ook vanzelf.
Wat geweldig om te horen dat iedereen zo blij is met je ondanks dat je daar toch als vreemdeling binnen stapt en de taal niet machtig bent.
Hou ons op de hoogte vriend want ik geniet met volle teugen van jouw verslagen.
Dikke kus van mij en blijf genieten van deze bijzondere ervaring.
Even more proud daddy
xxx -
17 Juni 2014 - 12:43
Hanny:
Snap dat je helemaal gesloopt bent na zo'n dag. Respect voor je geduld. Volgens mij krijg je veel lessen in nederigheid. Succes met werken daar he jongen. Hier in Nederland is vast iedereen supertrots op de Tilburgse van Persie. -
17 Juni 2014 - 13:38
Marion:
hey danny, leuk zeg dat je het naar je zin hebt op je werk ook al heb je er pas 1 dag opzitten.
wel shit dat je helemaal lekgestoken wordt en niet goed kan slapen, maar hopelijk word dat vanaf vandaag beter xxx van mij! En vanavond gaan we gewoon weer winnen tegen australie! hopelijk
-
17 Juni 2014 - 13:52
Priscilla:
Hè Danny,
Wat leuk om je verslagen te lezen! Fijn om te lezen dat het goed met je gaat.
Petje af voor je hoor!
Geniet van dit avontuur! Maar dat komt goed!
Groetjes dikke kus Priscilla Dave,Daan en Sep -
17 Juni 2014 - 14:23
Mieke:
Hey Danny,
Wat heb je weer een mooi verslag geschreven!
Je weet me wederom stil te krijgen ;-)
Wat een indrukken en ervaringen doe je nu al op, en je staat nog maar aan het begin van jou avontuur!
Super dat je overal zo hartelijk ontvangen wordt, daar kan je alleen maar van groeien. Nederigheid krijgt een ander betekenis voor je ;-))
Veel suc6 met het project en ik kijk al weer uit naar je volgende verslag X
-
17 Juni 2014 - 14:45
.oma:
Hallo Danny
Wat leuk dat ik nu ook allemaal kan lezen wat je meemaakt. Het zijn zoveel indrukken tegelijk en je kunt het ook zo mooi vertellen. De eerste paar dagen al een hoop gezien en nu ook al gewerkt dus goed je best gedaan en dan word je bedankt door een hoop stink muggen jammer schat maar ook daar wen je aan.
Ik ben super trots op jouw en een beetje jaloers dat ik zoiets zelf vroeger niet heb gedaan
Fijn dat alle kindjes zo blij zijn mer je
Van mij krijg je ook een dikke knuffel xxxx oma. -
17 Juni 2014 - 15:33
Berdien Picokrie:
Hoi Danny, de eerste werkdag zit erop, en wat voor één! Je verslagen zijn zo levendig geschreven, je ziet de beelden gewoon voor je!! Wat meerderen al geschreven hebben: nederigheid zal inderdaad 'n andere betekenis voor je krijgen. Dat mensen met 'n beetje (aandacht) zo blij zijn. Kunnen wij nog veel van leren!! Echt super dat je deze stap hebt (durven) zetten. Heel leerzaam, maar ook o zo dankbaar! Ik blijf je volgen, ben blij dat Kim 't me vertelde! Veel succes en tot lezens...... -
17 Juni 2014 - 17:04
Mike:
Maat,
ik zeg het niet gauw, maar het gevoel van trots gaat toch zeker door mijn lichaam na al deze woorden van je. Trots dat je al vanaf groep 3 me beste maatje bent!
Ga zo door daar jongen en wat betreft die muggen, gewoon een keer terug steken :p!
Ik spreek je snel, en we skypen snel een keertje
ciaoo maaatjee xxx -
17 Juni 2014 - 17:56
Rian Van Leeuwen:
Wat een geweldige ervaring jongen. Ik kijk uit naar je volgende verslag. Kusjes van mij. -
17 Juni 2014 - 18:18
Julia Karsten:
Trots op je!!! -
17 Juni 2014 - 19:10
Mama:
Hoi stoere schat♥
Ik had je eerste dag vannacht via skype al van je gehoord. Fijn dat ik nou iets te doen heb als ik weer eens niet kan slapen. Lekker midden in de n8 jouw lieve gezicht zien en gewoon kletsen zoals we altijd doen als je thuis bent..
Gelukkig heb je een andere kamer met zelfs rolluiken dus ook je nachtrust komt goed. Geniet met volle teugen vriend maar ga niet naast je schoenen lopen met al die aandacht hè. . Besef hoe goed wij t hier hebben en tel je zegeningen. . Lieve groeten van iedereen hier en ik kijk naar uit naar t volgende kontakt.
Love ya♥♥ -
17 Juni 2014 - 19:36
Marlene:
Wat een avontuur Danny ik heb je veslagen allemaal al gelezen . Echt supeer goed van jou , heel trots op jou dikke x -
17 Juni 2014 - 22:39
Tante Sien:
Wow, wat een prachtverhaal....wat boffen die kinderen met jou!! xxx -
19 Juni 2014 - 21:02
Clemens:
Mooi verhaal, zal mijn best doen om alles een beetje bij te houden, zodat ik de jongens van de A1 een beetje bij kan praten :) -
20 Juni 2014 - 10:37
Jorn:
Joo Danny,
Top man hoe jij je daar zo in zet voor de kids.
Ik zal proberen het een en het ander bij te houden van jou verblijf in Brasil.
het ga je goed.
Groetjes Jorn. -
20 Juni 2014 - 13:23
Fons:
Hey Danny alias Jozefke!
Zelfs ik ben trots op je ;-)
Kei leuk hoe levendig je schrijft, alsof we er bijna zelf bij zijn.
Jij gaat nog heel veel leuke en leerzame dingen meemaken daar en ik hoop dat je van de kids snel t Portugees onder de knie krijgt...want om nou overal "Si" op te zeggen lijkt me niet echt altijd ok...
Blijf jezelf en geniet!
Hopelijk krijg je de kans om t WK te volgen op tv, gaaf al dat je de sfeer live kunt voelen daaro!
Ciao! -
23 Juni 2014 - 15:48
Oma:
Hoy Danny
Super dat ik je gezien heb en lekker met je gekletst heb zaterdagmiddag. Nu weet ik pas echt dat het goed met je gaat. Vanavond ga ik ook kijken naar het voetbal en hoop op minstens 2-1 voor nederland. Ik denk dat je het verjaardagsfeestje wel gezellig vond en dat je ook zondag nog naar de stad bent geweest. Ik geef je een dikke knuffel liefs van oma.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
